Baş ağrısı, çevreden en çok duyulan şikâyetlerden biridir ve başın herhangi bir bölümünde veya tamamında hissedilebilir. Kafa derisinden yüze kadar yansıyabilen ağrılar farklı nedenlerle ve şekillerde gelişebilir. Ağrılar bazen birkaç saat, bazen günlerce, bazen ise haftalarca sürebilir. Baş ağrısı türlerine göre farklı gruplarda değerlendirilir.

Baş ağrısının en yaygın sebepleri şunlardır:

Bunların haricinde, menenjit, beyin anevrizmaları, beyin tümörleri, hipertansiyon gibi ciddi rahatsızlıklar da baş ağrısına sebep olabilir. Erkeklere oranla kadınlarda daha sık rastlanılan baş ağrısı, özellikle adet dönemi ve menopoz döneminde östrojen hormonunun etkisiyle yaşanabilir. Baş ağrısı basit nedenlerden kaynaklanıyorsa ve geçici türden ağrılarsa basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Ancak bazı baş ağrılarında daha ciddi tedavilere gerek duyulabilir.

Baş ağrısı, beyin veya vücudun herhangi bir alanındaki rahatsızlıklardan dolayı oluşmuşsa ikincil baş ağrıları olarak tanımlanır. Herhangi bir nedene bağlı olmaksızın gelişen baş ağrıları ise birincil baş ağrıları olarak tanımlanır.

Migren: Migren tipi baş ağrıları, toplumda oldukça sık karşılaşılan ve günlük hayatı olumsuz etkileyen, yaşam kalitesini düşüren baş ağrısı tipidir. Neden kaynaklandığı tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Beyin damarlarının farklı tetikleyiciler sebebiyle genişleyip daralması sonucu yaşanan baş ağrısı tipidir. Serotonin ve ağrı düzenleyici kimyasalların migren tipi baş ağrısını tetiklediği düşünülmektedir. Migren yaşandığında serotonin düzeyinde düşüş yaşanır. Bu sinyal trigeminal sinirin nöropeptid molekülü salınmasına yol açar. Nöropeptidler beyin zarına kadar ulaştığında migrene yol açan baş ağrıları yaşanır. Açlık, uyku bozuklukları, stres, alkol kullanımı, tüketilen bazı besinler, aşırı ses ve kalabalık ortam migreni tetikleyen diğer faktörlerdir. Bazı kadınlarda hormonlarda yaşanan değişimler de migren tipi baş ağrısına neden olabilir.

Gerilim Tipi Baş Ağrısı: Gerilim tipi baş ağrısı, kafa derisi ve hatta boynu kapsayan bir ağrı türüdür. Daha çok başın arka kısmında başlayarak, ön tarafa doğru ilerler. Boyun, omuz, çene kasları ve kafa derisinde yaşanan gerilme gerilim tipi baş ağrısının en önemli nedenleridir. Migren gibi toplumda çok sık rastlanılan baş ağrısı türüdür. Anksiyete, stres, kas gerilmesi, başta oluşan zedelenme gerilim tipi baş ağrısına neden olabilir. Uzun saatler bilgisayar başında oturmak gibi bazı aktiviteler de ağrıyı tetikleyebilir. Beraberinde aşırı efor, uyku pozisyonunun kötü olması, düzensiz uyku, halsizlik, uykuda diş gıcırdatma, sinüzit ve düzensiz yemek yeme alışkanlığı gerilim tipi baş ağrısının diğer tetikleyicileri arasındadır.

Küme Tipi Baş Ağrısı: Küme tipi baş ağrısı herhangi bir belirti olmaksızın birdenbire başlar. Şiddeti gece uykudan uyandıracak nitelikte olabilir. Yaşanan ağrı ara ara geçerek gün içinde birkaç kez tekrarlanabilir ve bazen aylarca devam edebilir. Küme tipi baş ağrısının da neden kaynaklandığı henüz tam olarak bilinmemektedir. Parlak ışık, sıcaklık ve yorgunluk küme tipi baş ağrısını tetikleyen etkenlerdir. Migren ve gerilim tipi baş ağrısına göre toplumda daha az görülür.

İkincil baş ağrıları, vücudun farklı bir alanında gelişen hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkar. Hastalığın etkisine bağlı olarak daha evvel hiç yaşanmamış boyutta şiddetli ağrılar oluşabilir. Ağrılar sık sık ataklar şeklinde gelişebilir ve genelde enseden başlayarak başın tamamını sarabilir. Baş ağrısının beraberinde mide bulantısı, kusma, bilinç bulanıklığı, görme problemleri gibi şikâyetler mevcut olursa mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Çünkü baş ağrısına yol açan hastalık hayati önem taşıyabilir. Dolayısıyla erken teşhis ve tedavi hayat kurtarıcı olabilir. İkincil baş ağrısına yol açabilecek hastalıklar şunlardır:

Baş ağrısı ikincil olarak gelişiyorsa mutlaka bu alanda uzman bir doktora başvurulmalı ve altta yatan neden tespit edildikten sonra uygun tedaviye başlanmalıdır. Birincil baş ağrıları içinse ağrı kesici ilaçlardan, bazı bitki ve bitki çaylarından yararlanılabilir. Aynı zamanda baş ağrısı stres, beslenme alışkanlıkları, uyku düzeni gibi basit nedenlerden dolayı oluşuyorsa bu yönde bir düzenleme baş ağrısını geçirmek için faydalı olabilir. Ağrıyan bölgeye masaj yapmak da ağrının hafiflemesi için etkilidir. Ağrı kesici özelliği olan bitkisel yağlar kullanılarak bölgeye masaj yapılabilir. Bu yağlar şunlardır:

Lavanta Yağı: Baş ağrısının şiddeti orta ya da hafifse lavanta yağı faydalı olabilir. Lavanta yağı badem yağıyla inceltilerek şakak ve alın bölgesine masaj yapılabildiği gibi, soluma yöntemiyle de baş ağrısı için kullanılabilir.

Nane Yağı: Boyun ve baş kısmında bulunan kasların çok fazla kullanılması nedeniyle ortaya çıkan baş ağrılarında nane yağından yararlanılabilir.

Reyhan Yağı: Cilde uygulandığında ciddi anlamda kas gevşetici etki yaratarak, baş ağrısına karşı iyi gelir. Duruş bozukluğu ya da boyun kaslarının kasılması nedeniyle yaşanan ağrılar için oldukça etkilidir.